image

به جرات می توان گفت یکی از بزرگترین نعمت های خداوند به  انسان حضور دندان هاست. دندان های که علاوه بر اینکه نقش مهمی در تغذیه و هضم غذا در بدو ورود ایفا می کنند نقش مهم دیگری در کمک به تکلم صحیح حروف  و ایجاد فرم طبیعی و زیبای صورت را به عهده دارد. این دندان ها ساختار های سفید رنگی هستند که درون فک تمامی مهره داران دیده می شوند با این حال انسان در تنوع دندان ها ما بین سایر مهره داران بی نظیر است.

آغاز فرآیند رویش دندان در انسان شامل مراحل مختلفی است که بدو و شروع آن به زمانی بر می گردد که انسان را جنین نام نهاده اند .  درواقع دندان ها قبل از تولد و  زمانی که جنین 6 ماه دارد رشد خود را آغاز می کنند. اما در زیر پوست لثه قرار داشته و فروان نکرده اند . با این حال موارد استثنائی نیز وجود دارد که نوزاد حین تولد دندان داشته و دندان هایش از زیر لثه سر بیرون آورده اند.

دندان شیری

اولین دندانی  که سر از لثه بیرون می آورند و فوران آنها معمولا از 6 ماهگی به بعد رخ می دهد ، دندان های شیری هستند که پس از 7 تا 12 سال می افتند. رشد این دندان ها معمولا تا 2 الی 3 سالگی زماان می برد و بعد از آن تمام  کورکان دارای 20 دندان شیری هستند. که ده عدد در هر آرواره جای گرفته است. که در نیمه هر آرواره دو دندان پیشین، یک دندان نیش، دو دندان آسیاب کوچک قرار گرفته است.

دندان دائمی

دندان های دائمی پس از افتادن دندان های شیری از لثه فوران می کنند. و از 6 سالگی در دهان دیده می شوند. تعداد این دنان ها 32 عدد بوده و در هر آرواره 16 عدد دندان وجود دارد. دندان های عقبی را خلفی و دندان های جلویی را قدامی گویند.

ساختمان دندان ها

دندان ها از لحاظ ساختمان به دو قسمت تقسیم بندی می شوند. ساختمان بالایی دندان و ساختمان داخلی دندان . منظور از ساختمان بالای ، قسمت بیرون لثه و ساختمان داخلی، قسمت درون لثه است. قسمت بیرونی را تاج دندان گویند و داخلی ریشه است. تاج شامل مینا ،عاج و مغز دندان می باشد. و قیمت داخلی شامل سمان ، پالپ و لیگامن های دور دندانی است.

دندان های پیشین

در هر فک در قسمت جلویی چهار دندان با لبه های برنده وجود دارد که وظیفه ی اصلی آن بریدن غذا است. به این دندان ها ، دندان های پیشین می گویند.  دندان های پیشین تک کاناله هستند.

دندان های نیش

در کنار دندان های پیشین دو دندان مجموع 8 دندان در دهان وجود دارد. که لبه های تیزی دارند . به آنها دندان های نیش می گویند. این دندان های نیز مانند دندان پیشین نقش بریدن غذا را دارند ولی قوی­تر هستند.

دندان های آسیای کوچک (پرمولر)

فاصله بین دندان آسیا بزرگ و نیش توسط دندان آسیایی کوچک پر می شود که به آن دندان پر مولر نیز گفته می شود. وظیفه این دندان ها له کردن غذا هست. این دندان ها دارای دو کانال هست.

سه دندان آخر در طرفین فک های بالا و پایین، دندان های آسیاب بزرگ هستند که تعداد آنها جمعا ‌به 12 عدد می‌رسد که به ترتیب آسیاب اول، دوم و سوم نامیده می‌شوند. دندان های آسیاب اول، دقیقا‌ کنار دومین دندان آسیاب کوچک قرار دارد و به دندان های آسیاب شش سالگی هم معروف می‌باشد.

دندان های عقل

این دندان ها را می توان آخرین دندان های دائمی دانست که معمولا در بین سن های 16 تا 20 سالگی از لثه فوران می کنند . دندان های عقل همان دندان مولر سوم است. و معمولا 3 تا 4 کانال دارند . امکان دارد در بعضی از افراد اصلا این دندان ها رشد ننماید و در فک نهفته باقی بمانند هنگامی که دندان عقل نهفته می ماند و اگر درد گرفته و سبب آسیب به سایر دندان ها شود باید آن را جراحی کرد.د.